Havacılıkta Profesyonellik

Son yıllarda gerek askeri gerekse sivil toplumlarda sıkça kullanılmaya başlanan profesyonellik kavramının tarihi, aslında 18 inci yüzyıla kadar uzanır. Profesyonellik kavramını daha iyi anlamak için küçük bir araştırma yaptığımızda bir çok akademik kısım tarafından farklı tanımlar ortaya atıldığı ve bunlarında profesyonelliğin tanımından çok onu oluşturan özellikleri taşıdığı anlaşılır. Sözcükler profesyonelliğin temeli “profession” yani uğraş olmak üzere “Amatörlüğün tersi bir işe yada uğraşa amatörlüğün aksine para için bağlı olmuş” diye tanımlanır. Ancak bu tanım günümüz profesyonellik kavramı için bir çok aksilikleri de içerisinde taşımaktadır. Özellikle uçurumlar açısından ele alındığında profesyonellik tamamen farklı özellikler taşır.

Bu gün Havacılık profesyonel bir vücut, uçucularda bu vücudun profesyonel bir organıdır. Profesyonel kelimesinin kökü kelimesinin kökü olan “Profession” yani “uğraş” kelimesi kendine özgü, oldukça yüksek özellikleri olan fonksiyonel bir grup anlamını taşır.

Profesyonel askerlerle ve dolayısıyla profesyonel askeri havacılarla ilgili olarak verilen niteliklerden bir çoğunu TSK ‘ni yönlendiren yasa, yönetmelik ve direktiflerde bulmak mümkündür. Havacılık tarihi düşünüldüğünde bu niteliklere yönelik bir çok yaşanmış olayda kolaylıkla hatırlanabilmektedir.

Profesyonel havacılık; askeri havacılık alanında en iyi olmak için gerekli mesleki bilgilere sahip, ulusal çıkarları da planda tutan ve gerektiğinde yaşamını ortaya koyabilecek düzeyde emirlere itaat duygusu gelişmiş ve ortak değerlere sahip askerlerin yürüttüğü bir görev alanıdır. Tanımdaki “askeri havacılık alanında en iyi olmak için gerekli mesleki bilgilere sahip olma“ özelliği, profesyonel havacının aynı zamanda çağdaş havacı olması gerektiğini, olmadığı durumda ise gerçek bir profesyonel olamayacağını vurgulamaktadır. Konuya bu açıdan ve askeri havacılığı da kapsayacak biçimde bakıldığında “Çağdaş havacılık, havacılık konusunda üretilen en son yenilikleri, bilimsel yaklaşımları, strateji ve taktikleri kavrayan, kullanan, sürdüren ve geliştirebilen düzeyde olabilmektedir” şeklinde tanımlanabilir.

Çağdaş havacılığın ürün ve yöntemlerini kullanmakla kalmayıp, gerektiğinde geliştirmek sorumluluğu düşünüldüğünde, gerçek anlamda çağdaşlaşabilmek için bilimsel alanlarda yeterliliğin ön şart olduğu ortaya çıkmaktadır.
Çağdaş havacılığın havacılık sistemini oluşturan uçuş, bakım, haberleşme, malzeme tedariki, ikmal, beslenme, giyinme, sağlık, eğitim, planlama, personel alanlarında çağdaşlaşma ile gerçekleşebileceği ortaya çıkmaktadır. Yine gerçek çağdaş havacılıktan söz edebilmek için eğitimlerde büyük ölçüde uzmanlaşmaya geçilen günümüzde profesyonel havacı olarak adlandırılacak kişinin sistem içinde sorumluluk üstlendiği anlamda en iyilerden yada hiç olmazsa iyilerden olması beklenmektedir.
Bilimsel ve çağdaş anlamda en iyiye ulaşabilmek, en iyi eğitimin yanı sıra görev başında kazanılacaksa deneyimlilik sağlanabilir.

Devamlı gelişen, yeniliklere açık olan çağımızda insan faktörünün önemi gittikçe artırmaktadır, özellikle havacılıkta teknolojiyi yakalayabilecek, bilgili deneyimli, çalışkan, okumayı seven insanlara ihtiyaç vardır. Çünkü havacılık araçları o kadar hızlı gelişmektedir ki, ona ayak uydurmak insan üstü çabayı gerektirmektedir.

Bu nedenle havacılıkla uğraşan insanların devamlı kendilerini yenilemeleri, yaşamlarına özen göstermeleri yani profesyonel olmaları gerekir, profesyonel uçucu olmak, sadece iyi uçmak demek değildir aynı zamanda ne yaptığını bilen, uçağı iyi tanıyan, beklenmeyen durumlarda her türlü önlemi alan ve kuralları tamamen uygun uçucu demektir. Profesyonel uçucu, kendi kendini kontrol edebilen, aldığı görevleri en iyi şekilde yapmaya çalışan ve bunları yaparken de “Uçuş emniyetini” göz ardı etmeyen uçucudur.
Profesyonel uçucu için yaşam tarzı da önemlidir. Sağlığına dikkat etmeli, zihinsel ve bedensel olarak uçuşa hazır olmalı, hazır olmadığını hissettiğinde uçmamalıdır. Dinlenmesine dikkat ettiği kadar spor yapmayı düşünmelidir. Mesai dışında yaptığı her faaliyette, profesyonel bir uçucu olduğunu asla unutmamalı hatta bazen isteklerini engellemelidir. Uçucu uçuşu kendine değil, kendisini uçuşa uydurmalıdır.
Uçağın limitlerde kullanmak amacıyla; uçuş el kitaplarını, standart uçuş usullerini, meydan talimatlarını, yapacağı görevi çok iyi bilmelidir bir an harbe hazır olacak şekilde kendisini yetiştirmeli, eksik yönlerini giderici tedbirler almak, kendi performansını çok iyi bilmelidir.

Profesyonel bir insanda aranması gereken en önemli konu “istikrar” olmalıdır, profesyonel kişi her zaman ve her yerde profesyonel davranışta bulunmak zorundadır, yaptığı işle aynı istikrarı göstermeyen (sözgelimi bazen işini iyi yaptığı halde, diğer zamanlarda aynı özeni göstermeyen) kişi profesyonel olamaz. Profesyonel kişi şahsi disipline sahip olmalıdır, başkasının gözetimi altında olmadan işini tamamen yapabilmelidir.

Havacılık birbirine bağlı zincir halkalarının bir bütünüdür, bu halkalardan birinin profesyonellik kavramını yitirmesi durumunda diğer halkaların hiçbir önemi kalmayacaktır. Zincirin kopması bir insan veya devletin bir malzemenin kaybıyla sonuçlanacaktır. Bu nedenle havacılıkta bir kişinin profesyonelce çalışması yeterli olmayacaktır. Ekip profesyonelliği emniyet ve güven içerisinde görevi ortaya çıkaracaktır.

Hem Askeri hem de Sivil Havacılıkta yapılan görevin hassasiyeti ve öneminden dolayı çalışan bireylerin tam bir profesyonellik içerisinde görev yapmaları zorunludur. Havacılık büyük bir ailedir. Bu aile bireyler kadar güçlüdür. Amacımız, zincirin en zayıf halkasının kopmamasını sağlamak ve hep birlikte her zaman başarılı olmaktır.