Kabotaj

Taraf devletlerden her biri diğer taraf devletlere ait tarifeli uluslararası servislerde çalışmayan hava araçlarının, konvansiyonun kural ve kaidelerine uymak şartıyla, önceden izin almaksızın, ülkesi dâhiline girerek, üzerinden transit geçiş yapmak veya trafik amaçlı olmaksızın iniş gerçekleştirmek hakkını tanırlar.

Ülkesi üzerinden uçuş yapılan devletin, iniş talebinde bulunma hakları da mevcuttur. Bununla beraber, taraf devletler, uçuş güvenliği açısından, seyrüsefer kolaylıkları olmayan bölgelerde yapılacak uçuşlar için belirlenmiş yolların kullanımı veya özel bir izin alınmasını isteme hakkına sahiptirler.

Bu hava araçları, tarifeli uluslararası servislerin dışında yük, yolcu ve posta taşımak istediğinde, bunu aşağıda belirtilen Kabotaj şartlarına uymak koşuluyla gerçekleştirilebilir. Bu yolcu, yük ve posta taşıma işlemi ilgili devletin belirlediği kural ve kaidelere de uygunluk göstermelidir.

Kabotaj: Havacılık sahasında kabotaj sözcüğü yurt içi tarifeli ticari hava taşımacılığı ile ilişkili olarak kullanılmaktadır. Tarihe baktığımızda kabotaj sözcüğü “sahil denizciliği” anlamına gelmekte ve karşımıza kıyıya sahip bir ülkenin yalnızca o ülkeye ait gemilere kendi kıyısında bulunan limanlar arasında kargo ve yolcu taşıyan gemileri sınırlandırma hakkı olarak çıkmaktadır. Uluslararası havacılıkta kabotaj müsaade edilen bir uygulamadır ve ABD bunun en tipik örneğidir. Hiçbir yabancı taşıyıcının Amerika Birleşik Devletleri sınırları içinde işlem yapmasına izin verilmez. Avrupa Topluluğu (AT)’nda ise, Roma Antlaşması tüm AT üye ülkelerinin sınırlarına serbest geçişi öngörürken, tek başına AT üye ülkelerinin hava sahalarında kabotaj hakkı yerel olarak yasaklanmıştır. Ryanair’in (İrlanda Hava Yolları) İngiltere sınırları içinde tarifeli uçuşlarını gerçekleştirmesine izin verilmesinin nedeni budur (Her iki devlet de AT üyesidir). Buna rağmen, AT kabotajı, AT üyesi olmayan ülkelerin AT içinde işlem yapmasına karşı çıkarak yine de uygular. ICAO bağlayıcı devletlerin kabul edilmesi aşamasında, bir devlet (A Devleti) başka bir devletin (B Devleti) üzerine kayıtlı bir hava yolunun A devleti içinde yurtiçi tarifeli seferler yapma hakkını verecek bir anlaşmaya girmeme kararı alabilir (Bkz. Şikago Sözleşmesi, Md. 7). Taraf devletlerden her biri, kendi ülkeleri içerisinde bir noktadan bir noktaya, bir ücret karşılığında yolcu, yük ve posta taşıma hakkını, bir diğer taraf devlete vermeme hakkına sahiptir. Taraf devletlerden her biri böyle bir hakkı diğer bir devlete veya diğer bir devletin havayoluna özel bir ayrıcalıkla vermemeyi ve diğer bir devletten böyle bir ayrıcalık talep etmemeyi kabul ederler.