BizimKokpit Havacılık ve Pilotaj Meraklılarına
Genellikle yolcu uçakları iki ya da daha fazla motorla uçar; şunu rahatlıkla söyleyebiliriz ki, bütün uçaklar tek motoru eksik olarak uçabilirler.
Mesela iki motorlu bir yolcu uçağında, uçuşla ilgili bütün hesaplamalar tek motor performansına göre yapılmıştır ve gücün en fazla gerekli olduğu kalkışta bile tek motorun durması halinde uçak tırmanışa devam edebilir.
Aslında ikinci motor güvenlik içindir de denilebilir. Zaten böyle bir durum meydana geldiğinde yani tek motorları arızalandığında pilotlar, uçuş emniyeti açısından kalktıkları meydana güvenli bir şekilde geri inecektir.
Şayet iki motorlu bir uçak ile okyanus geçilecekse ETOPS (Extended-range Twin-engine Operational Performance Standards) denen özel bir operasyonla uçarlar. ETOPS standartlarına göre çif motorlu bir uçak tek motorla en az 60 dakika uçuş süresi ile havada kalarak bir meydan inebilmesi gerektiği yönündedir. Buna göre uçaklar ETOPS sertifikası alırlar ve rotaları buna göre çizilir. Daha fazla motoru olan uçaklar için bu süre daha uzun olabilir ve uçağın teknik durumuna göre bu süre kısaltılmış olabilir.
Peki iki motor da durursa ne olur diye sorulabilir. Böyle bir şeyin olma ihtimali sıfıra yakındır ama olabilir ve çaresi de kuşlar gibi süzülerek alçalmak ve mümkün olan en uygun bir meydana veya araziye iniş yapmaktır.
Uzay mekiğinin uzaydan dönerken hiç motor kullanmadığını, çünkü motorları bulunmadığını biliyor muydunuz? Uçaklardan daha küçük kanatları olduğu halde süzülerek iniş yaparlar. Yani uçaklar da planörler gibi süzülerek uçabilir, taş gibi düşmezler.
Mesela 35.000 fit yüksekte hiç motorsuz 160 km uçabilir ve yakındaki bir meydana, düzlüğe veya mecbur kalınırsa geniş bir otobana iniş yapabilirler. Tabii ki bu hiç istenmeyen, olağandışı acil bir durumdur.
Uçaklar genelde şu malzemelerden yapılırlar;
Kompozit malzeme: % 50
Aliminyum: % 20
Titanyum: %15
Çelik: % 10
Diğer malzeme: % 5
