Reduced Lateral Separation – RLATSM – Azaltılmış Yanal Ayırım

Reduced Lateral Separation – RLATSM – Azaltılmış Yanal Ayırım

NATS RLatSm Briefing 1 August 2015

Bu kılavuz kısaca Reduced Lateral Separation “RLatSM” uygulamasını destekleyen uygun resmi yayınların önemli yönlerini ve ayrıntılarını vurgulamaktadır.

NATS (North Atlantic Track System) ayrıca, özellikle havayolları için RLatSM uygulaması üzerine aşağıda linki mevcut video tabanlı bir eğitim özeti hazırlamıştır.

http://www.nats.aero/RLat/

Giriş:
12 Kasım 2015’te Azaltılmış Yanal Ayırma’nın birinci aşaması, Gander ve Shanwick Okyanus Kontrol Bölgelerinde başlayacaktır. Track (yol-rota) ayırımı, şu anda bir derece enlemdir ki bu da nominal olarak 60 nm’ye eşittir. Önerilen değişiklik, uygun nitelikli uçakların yanal (yanca) ayrımını 25 nm’ye düşürecek ve bu da, enlemin yarısı kadar aralıklarla “track”ler (rotalar) tesis edilerek uygulanacaktır.

RLATSM, FL350 ile FL390 arasında iki aşamalı uygulanacaktır. Birinci aşamada NAT Organize Edilmiş Rota Sisteminin (Organised Track System – OTS) iki ana rotası arasında yarım derece bir ayırım oluşturulacaktır. İkinci aşama ise yaklaşık bir yıl sonra uygulanacak ve NAT-OTS’nin tüm rotaları arasında FL350’den FL390’a kadar yarım derece ayırım olacaktır.
RLATSM rotaları, NAT Track (rota) Mesajlarında üç numaralı notta tanımlanacaktır.

Eligibility – Uygun Nitelik
Operatörler uçuş planlarına uygun olacak ve aşağıdaki şartlarda RLATSM uçuş iznine sahip olacaklardır.
Gerekli navigasyon performansı (RNP) 4 onaylanmış
Otomatik Bağımlı Gözetim Sözleşmesi (ADS-C) donanımlı ve
Kontrolör-pilot veri bağlantısı iletişim (CPDLC) donanımlı

Gerekli Haberleşme / Seyrüsefer / Gözetleme (CNS) sistemleri faal olmalı ve uçuş ekipleri, küresel konum sistemi (GPS), ADS-C veya CPDLC ekipmanının arıza veya arızalarını kesinleşir kesinleşmez en kısa sürede Hava Trafik Kontrolü (ATC) ‘ye bildirmelidirler.

Katılım
Yayınlanan üç rota üzerinde uçan tüm uçakların deneme süresidedir, yayınlanan diğer OTS uçuş seviyeleri RLATSM denemesinin bir parçası değildir. Deneme katılımıyla ilişkili ilave mürettebat gereklilikleri yoktur.

Ekipman ve uçuş planları
NAT bölgesine girmeden önce, uçuş ekibinin, NAT Bölgesi Veritabanı İdari Görevi uyarınca Shanwick’e girmeden 30 dakika önce uçuş planında belirtildiği gibi veri bağlantısı ile (J5, J7, D1) bağlantı kurduğundan (logon) emin olması önemlidir . Giriş öncesinde oturum açılmaması (bağlantı kurulamaması) muhtemelen revize bir okyanus kleransı ile sonuçlanacaktır. Ekipler, komşu bir ANSP’ye (Air Navigation Service Provider) zaten oturum açmışsa, oturum açma işlemi ATC sistemleri tarafından otomatik olarak aktarılacağı için bir sonraki ajansa manuel olarak oturum açmaları gerekmez.

Veri bağlantısı (Datalink) operasyonları ve servis arızaları hakkında uçuş ekibine rehberlik eden Global Operasyonel Veri Bağlantı Belgesi (GOLD) “Global Operational Datalink Document “ dökümanına bakın.

Yol kontrol noktaları (waypoints) ve Seyrüsefer hataları

RLatSM için rota ayırımı, yarım derece koordinatlardan oluşan yol kontrol noktalarının (waypoints) kullanılmasını gerektirebilir. Mevcut kokpit harita görüntüleme kısıtlamaları, kontrol noktalarının enlem/boylam harf-rakam grubundan en fazla yedi karaktere kadar kesilmesine neden olur; enlemin dakikaları görüntülenmez.

Yanlış kontrol noktaları (waypoint’ler) girilmesinden kaynaklanan büyük çaplı seyrüsefer hataları olasılığını azaltmak için, belirlenmiş kokpit prosedürlerinin izlenmesi zorunludur; böylece her pilot, uçuşun müsaade edilmiş rotasını tanımlayan her okyanus yol kontrol noktası için FMC’e yüklenen dereceleri ve dakikaları bağımsız olarak görüntüler ve doğrular. Bkz. İngiltere (UK) AIC 059 ve 062_2015.

Uçuş ekiplerine ayrıca, ATC sistemlerinin uçağın müsaade edilen rotanın dışında uçtuğunu belirtmeleri durumunda sıradaki ve sonraki kontrol noktaları için FMC’e yüklenen tam derece ve dakikaları görüntülemeleri ve yanıt vermeden önce müsaade edilen rotayı kontrol etmeleri önerilmektedir. Olası kontrol noktası (waypoint) yerleştirme hatalarına karşı bir önlem olarak, yarım derece koordinatları içeren RLatSM tanımlı rotalar ile uçuşlarının yeniden yönlendirilmesine, yalnızca CPDLC yoluyla izin verilmektedir.

Olası rota değişikliğine ilişkin ATC bildirimleri;
Sesli mesas örneği: ‘SHANWICK CONFIRMS YOUR POSITION REPORT INDICATES INCORRECT ROUTING. CHECK FULL DEGREES AND MINUTES LOADED INTO FMC. YOUR CLEARED ROUTE IS [route]’ yani “SHANWICK, POZİSYON RAPORUNUZA GÖRE YANLIŞ ROTADA OLDUĞUNUZU GÖRMEKTEDİR. FMC’inize YÜKLÜ TAM DERECE VE DAKİKALARI KONTROL EDİN. MÜSAADE EDİLEN ROTANIZ … [ROTA]”

CPDLC message example: ‘YOUR POSITION REPORT INDICATES INCORRECT ROUTING. CHECK FULL DEGREES AND MINUTES LOADED INTO FMC. YOUR CLEARED ROUTE IS [route]’
CPDLC mesaj örneği: “POZİSYON RAPORUNUZ. YANLIŞ ROTA GÖSTERMEKTEDİR. FMC’ye YÜKLENEN TAM DERECE VE DAKİKALARINIZI KONTROL EDİN. MÜSAADE EDİLEN ROTANIZ … [ROTA]”

ATC sistemleri ve prosedürleri
RLatSM’yi desteklemek için ATC sistemleri ve prosedürleri uygulanmakta olup, bir yerli ajansdan gelen uçuşlar uçuşun açılmasını sağlamak için kontrol edilecek ve NAT bölgesine giriş öncesinde ADS-C sözleşmeleri ve CPDLC bağlantısı tesis edilecektir. Uçuşlar kriterlere uymadığı zaman ATC’ye bilgi verilecek ve bu durum muhtemelen giriş için uçuş ekibine değişiklik yapılması için revize edilmiş bir klerans (rota uçuş müsaadesi) ile sonuçlanacaktır. Ayrıca uçuş boyunca, kurallara ve bölge kriterlerine uyumu izleme hem ADS-C hem de CPDLC kullanılarak gerçekleştirilecektir. ATC, okyanus girişinden kısa bir süre sonra ‘confirm assigned route’ yani ‘atanan rotayı onayla’ (UM137) CPDLC mesajlarını gönderecektir; bu da, mürettebatın, aviyoniklere, ATC sistemi tarafından sorgulanması için FMC’e yüklenen etkin rotayı indirme yönünde talimat verecek olan yanıt düğmesini seçmesini gerektirir. RLatSM ayrımının, ADS-C sözleşmeleri tarafından sağlanan sık pozisyon raporu güncellemelerine dayandığını mürettebatların anlaması önemlidir. Veri hattı (datalink) kapasitesinde herhangi bir kayıp olması durumunda, o zaman trafik durumuna bağlı olarak kontrolör uyarılır ve alternatif müsaadeler (rota kleransları) yayınlanabilir.

Kaynaklar – bilgilerin temel resmi yayını olarak kullanılmalıdır;
UK AIC 062/2015 – Kuzey Atlantik Bölgesi’nde minimum 25 nm’lik yanal ayırma denemesi hakkında ayrıntılı bilgi sağlar.
NAT OPS BÜLTENİ 2015_003 – Ayrıntılı bilgi ve RLatSM operasyonlarıyla ilgili mevcut prosedürlere referanslar.
UK AIC 059/2015 – Shanwick Okyanus Kontrol Alanındaki Yarım Derece Yol Kontrol Noktalarına ARINC-424 Tanımlayıcılarının Önerilen Kullanımı.
Global Operasyonel Veri Sayfası Dokümanı – “Global Operational Datalink Document” Veri bağlantısı operasyonları hakkında ayrıntılı bilgi sağlar; bunlar www.icao.int/EURNAT adresinde bulunabilir.
http://www.nats.aero/wp-content/uploads/2015/08/RLat-Implementation-Airline-Briefing.pdf

ÖZET:
Kuzey Atlantik bölgesindeki azaltılmış yanal ayırım miniması;
Azaltılmış Lateral Ayırma (RLat), uçakların Kuzey Atlantik operasyonlarının verimliliğini arttırarak minimum 25 Nm’lik bir mesafeyle yana doğru ayrılmasına olanak tanıyacaktır.

Uygulamada, uçuşlar, uygun şekilde donatılmış uçakların arasında hali hazırda uygulanan 1 derece değil, yarım derece ile yanal ayırım tesis edilecektir.

Shannwick Gander hava sahasındaki RLat’ın ilk etabı 12 Kasım 2015’te başlaması planlanıyor. Bu etapta, ana OTS rotaları arasında tek yönlü rota başlatılması şeklinde denenecektir.

ICAO Kuzey Atlantik Sistemler Planlama Grubu (NAT SPG), birinci aşamanın başlamasından sonra, azaltılmış yanal ayrımın tüm OTS içinde yaygınlaşacağını ve ikinci aşamasının “yaklaşık bir yıl içinde” gerçekleşmesini beklediğini belirtti.

Araştırmanın, Shanwick/Gander hava sahasının tamamında genişlemesini sağlayacak olan son aşama ileride gerçekleşecektir.

Mürettebat Prosedürleri ve Birifing:

NATS hem mürettebat hem de uçuş planlaması için RLat’ın tanıtımını kapsayan bir havayolu brifingi videosu ve broşür hazırlamıştır.

• RLat ile ilgili herhangi bir sorunuz varsa, lütfen [email protected] ile iletişim kurun.
• UK AIC 071/2016 – Shanwick’deki ‘Atanan Güzergahı Onayla’ CPDLC mesajının kullanımı hakkında ayrıntılı bilgi sağlar
• UK AIC 065/2015 – Kuzey Atlantik Bölgesi’nde minimum 25 nm’lik yanal ayrıştırmanın denenmesine ilişkin ayrıntılı bilgi sağlar.
• NAT Ops Bülteni 2015_003 – Ayrıntılı bilgi ve RLatSM operasyonlarıyla ilgili mevcut prosedürlere referanslar.
• UK AIC 059/2015 – Shanwick Okyanus Kontrol Alanındaki Yarım Derece Yol Noktalarına ARINC-424 Tanımlayıcılarının Önerilen Kullanımı.
• Bilgi Bildirimi IN-2015 / 0NN
• Müşteri brifinginden RLat Slidepack
• RLAT Hakkında SSS (4 Eylül)