Uçuş fizyolojisi nedir?

Uçak yolcuları ile ilgili olmasa da havacılık açısından ilginç ve önemli bir konudur.
Uçucular da yüksek irtifa, düşük basınç, düşük ısı, kozmik radyasyon, sürat ve ivmeli hareketlere bağlı olarak tıbbi, fizyolojik ve psikolojik sorunlar ortaya çıkabilir.
Bu sorunlar savaş uçakları veya akrobasi uçakları gibi yüksek performanslı uçaklarda en üst seviyelerde yaşanır.

Bu anlamda uçuş doktorlarının varlık nedeni sayılan problemlerin ana başlıkları şunlardır:

KRT BUSINESS STORY SLUGGED: UNITED-1 KRT PHOTO BY ALEX GARCIA/CHICAGO TRIBUNE (July 31) Jessica Fleishman sleeps on a row of empty seats on a United Airlines flight from Chicago to Denver in March 2003. (gsb) 2003
1. İrtifadaki oksijen azlığı (hipoksi)
2. İrtifadaki basınç azalması (dekompresyon hastalıkları)
3. Görsel ilüyonlar
4. Denge ve yönelim bozuklukları (disoryantasyon ve vertigo)
5. Uçak tutması (motion sickness)
6. Jet-lag
7. G-kuvvetinin neden olduğu bozukluklar (tünel görüş, görüşün kararması, bilinç kaybı)
8. Gürültü
9. Vibrasyon (titreşim) ile ilgili tıbbi sorunlar
10. Uçuş korkuları
11. Uzay uçuşlarındaki fizyolojik-psikolojik bozukluklar.
Bu sorunlar uçucuların etkin ve emniyetli bir uçuş yapmasını zorlaştırabileceği gibi, tıbbi bozukluklara ve kazalara da yol açabilir.

Bu nedenlerle uçucu olmaya aday kişilerin sağlık kontrolünden geçerek belirlenen kriterlerin üzerinde sağlıklı bir fizyolojik ve psikolojik yapıya sahip olmaları şarttır. Askeri pilotlarda sağlık kriterleri daha da yüksek standartlara sahiptir.

Uçak kazalarında insan faktörünün payı %70-80 oranlarında olduğu için, uçucuların sağlığı da, havacılık tıbbı eğitimi almış hekimlerin kontrolü altına bırakılmıştır. Bu çok detaylı bir uzmanlık alanıdır.