BizimKokpit Havacılık ve Pilotaj Meraklılarına
İçlerinde barındırdıkları yoğun oluşumlar ve türbülans nedeniyle, Cb’ler uçuş esnasındaki ana meteorolojik tehlikeyi oluştururlar.
Olgunlaşmış bir Cb içinde büyük su damlacıklarını tutmak için yukarı doğru olan hava akımı hızı 10.000 feet/dakika’yı geçebilir. Bu büyük damlacıklar şiddetli yağmur veya dolu olarak aşağı düşer. Cb nin örsünün oluşması, gök gürültüsü ve şimşek olgunlaşmış aktif tehlikeli Cb’leri belirler. Aktif örsü olan bir Cb bulutu Dolu, yarattığı etki ve pozitif olarak radarda tespit edilememesi sebebiyle, Cb’lerin yarattığı en büyük tehlikedir.
Cb’nin yapısını bilerek, dolunun yerini ancak tahmin edebiliriz. FL 100 altında, dolu taneleri Cb’nin içinde, altında ve 2 NM etrafında eşit miktarda dağılmıştır. FL 100 ve FL 200 arasında, dolu tanelerinin %60’ı Cb’nin içinde, %40’ı Cb’nin etrafında ve örsün (anvil) altında bulunur. FL 200 üzerinde, dolu tanelerinin çoğu Cb’nin içinde yer alır.
Cb bulutunun yapısına göre dolu ile karşılaşma riskli bölgeler
Cb yakınında doluya girmiş bir B-737 uçağında yatay stabilizer’daki hasar
Genellikle, Cb’den rüzgar altında kalacak şekilde kaçınma yaparsak, bizim için daha büyük tehdit oluşturur ( nem, Cb içindeki yoğun yukarı hava akımıyla çok çabuk yükseklik kazanır, çok çabuk donarak dolu oluşturur ve rüzgar altına doğru savrulur ). Bu sebeple, Cb’den mümkünse rüzgar estiği yön tarafına doğru kaçınma yapılmalıdır. Çelişkili görünmekle birlikte, kuru havadaki dolu, nemli havadaki doluya kıyasla daha risklidir. Çünkü, havadaki nem, bir çeşit ısıl iletken görevi görür ve dolunun erimesine yardımcı olarak etkisini azaltır.
Cb’nin oluşturduğu türbülans, ne yazık ki bulutun içinde sınırlı değildir. Elimizdeki radarlar, açık ve kuru havadaki türbülansı algılayamazlar. Bu sebeple, radarda gördüğümüz Cb’nin yaratacağı türbülans için bizim tedbir almamız gerekir.
Aktivite tarafından oluşturulan türbülans riskini minimuma indirmek için, bir Cb’den dikey olarak en az 5000 feet, yatay olarak 20 NM lik kaçınma uygulamalıdır. Şimşek, kuvvetli türbülansın oldukça çarpıcı bir göstergesidir.
