Kontrollü Uçuşlarda Yere Çarpma (CFIT)

Arka arkaya gelen bir kaç dramatik kaza nedeniyle 1997 havacılık açısından kötü bir yıl olarak ilan edildi. Ancak uzmanlar bunun tersi olduğunu söylüyorlar. Aslında 1997, son altı yıldır artan kazaların düşmeye başladığı bir yıldı. Toplam kaza ve ölü sayısında geçmiş yıllara oranla düşüş yaşanmıştı. Geçtiğimiz yıl 51 uçak kazası meydana geldi. Kazalarda toplam bin 306 kişi hayatını kaybetti. İki yıl önce 1996′da ise 57 kazada bin 840 kişi hayatını kaybetmişti. Kaza oranlarında en büyük artış Eylül ve Aralık aylarında kaydedildi. Havacılığın büyük sorunu olan CFIT yani Kontrollü Uçuşta Dağa Çarpma kazaları ne yazık ki 1997′de de azaltılamadı. Geçen yıl bu kategorideki kaza sayısı artarak toplam 7′ye ulaştı. Bu rakam son beş yılın en yüksek kaza oranı. CFIT kazalarındaki ölü sayısı ise 640 oldu. Toplam 7 CFIT kazasının dördünü büyük yolcu uçakları yaptı.

Uluslararası Sivil Havacılık Organizasyonu ICAO ve sektör 1992 yılında CFIT kazalarını önlemek amacıyla bir kurul oluşturdular. Çalışmalar sonrasında CFIT kazaları büyük oranda azaltıldı. Ancak 1997′de bu tür kazaların tekrar artması sonucunda uzmanlar kurulun yeni düzenlemeler yapması gerektiğini belirtiyorlar.Ayrıca bu tür çarpma olaylarını çok önceden haber verecek sistemlerin daha geliştirilmesi için harekete geçildi. Uçak kazalarının bölgelere dağılımı açısından Afrika, Rusya ve Güney Doğu Asya kötü bir yıl geçirdi. Kaza ortalamaları en düşük olan bölgeler ise Avusturalya, Kuzey Amerika ve Batı Avrupa oldu. ICAO’nun yıllık toplantısında, kaza oranlarının havacılığın büyümesiyle birlikte arttığı da belirtildi. ICAO, kazaları azaltmak için kuralların daha sıkı uygulanması gerektiğini açıkladı.

Ayrıca havalimanlarının daha emniyetli hale getirilmesi için de çalışmalar yapılması istendi. Bir diğer önemli konu ise askeri nakliye uçaklarıydı. Bu uçakların sivil hava sahalarını kullandığını belirten ICAO, yolcu uçaklarında kullanılan sistemlerin bu tür uçaklarda da bulunması konusunda çalışmaların başlatılmasına dikkat çekti. Toplantılarda pilot eğitimlerinin arttırılması ve sürelerinin uzatılmasıda ağırlık kazandı. Uçak kazaları Türkiye raporu Türkiye’de son 5 yıl içinde meydana gelen 86 uçak kazasının 49′una pilotaj hataları neden oldu. Kazalarda toplam 81 kişi hayatını kaybetti. Son 5 yıl içinde en fazla kaza 1995 yılında oldu. Ölü sayısının en fazla olduğu kaza, 1994 yılında Van’da meydana geldi. Bu kazada 56 kişi öldü. Kazaya pilotun hava şartları uygun olmamasına karşın Van Havalimanı’na inmekte ısrar etmesi yol açtı. Uçak dağa çarpıp takla atarak parçalandı. Ulaştırma Bakanlığı’nın resmi açıklamasına göre, kaza yapan uçaklardan 58′i özel, 28′i ise resmi kuruluşlara ait.

Son beş yıldaki kazalar Mayıs aylarında yoğunlaştı. 1993 yılında Türkiye’de meydana gelen uçak kazalarının 9′unda pilotaj hatası rol oynarken, 1994′de 8, 1995′te 13, 1996′da 8, geçtiğimiz yıl ise 10 kazaya pilotaj hatası neden oldu. 1993′te gerçekleşen uçak kazalarında 7, 1994′de 56, 1995′te 11, 1996′da 6, geçen yılki kazalarda da 1 kişi hayatını kaybetti. Son beş yıldaki kazaların pilotaj hatası dışında 11′i meteorolojik, 14′ü teknik nedenlerle meydana geldi. Kazalardan 3′ünün nedeni belirlenemedi. Beşinin nedeninin araştırması sürüyor. Kaza yapan resmi uçaklardan 18′i THK, 8′i THY, biri TAI, biri de Orman Bakanlığı’na ait.